Vrouwelijkheid in het Amsterdams Museum
Ter ere van de Internationale Vrouwendag heb ik vandaag samen met Helen Sumter deelgenomen aan de alternatieve rondleiding door het Amsterdam Museum. De rondleiding was de kick off voor een serie alternatieve rondleidingen door het museum en werd verzorgd door Stephanie Afrifa (curator, talkshow host en creatief producent).
Stephanie nam ons mee door het museum en nodigde ons uit om vanuit een gender perspectief naar de collectie van het Amsterdam Museum te kijken. We kwamen te spreken over stiltes in de vaste opstelling van het museum.
- Waar de vrouwelijke leden van de Amsterdamse burgerij relatief onzichtbaar bleven, waren de Amsterdamse stedenmaagden, als bewaakster van geagendeerde waarden als barmhartigheid (nauw verbonden aan het vertoog van vrouwelijke zorgzaamheid en naastenliefde) oververtegenwoordigd, zo ontdekten we.
- Wat we ook ontdekten was de relatieve onzichtbaarheid van lesbische vrouwen waar het ging om het zichtbaar maken van de homo- en lesbische beweging in Amsterdam en hun strijd voor het homohuwelijk.
- En uiteindelijk moesten we ook concluderen dat kleur en klasse twee relatieve afwezigen waren – niet alleen in het museum, maar ook in de rondleiding zelf als onder het overwegend witte, hoogopgeleide publiek die op de rondleiding was afgekomen.
Kwetsbaarheid en toekomst
Het siert het Amsterdam Museum dat zij zich kwetsbaar op durft te stellen door alternatieve rondleidingen aan te bieden waar bezoekers hardop de stiltes mogen benoemen. Wat ik zelf oppikte uit deze middag is dat het zichtbaar en hoorbaar maken van de verschillende stiltes binnen de collectie een stap is, die idealiter gevolgd zou moeten worden door een 2e stap, namelijk die van het actief verbinding maken met diegenen die in het museum ondervertegenwoordigd zijn. Was het niet fantastisch geweest om op deze middag zij aan zij te staan met nog meer gekleurde vrouwen of met vrouwen uit minder gepriviligieerde klassen? Het is natuurlijk een issue waar elk museum mee kampt, maar hopelijk weet het museum op een volgende rondleiding een nog gemeleerder gezelschap aan te trekken!
Bedankt Amsterdam Museum voor de boeiende middag en ga zo door op de ingeslagen weg van vernieuwing en meerstemmigheid!
Yvette Kopijn
Medeoprichter Stichting Zieraad en Academic advisor & coordinator custom programs at SIT Amsterdam, oral historian, writer
Meer over Yvette Kopijn